-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2023نویسندگان
Dr Shafieh Movasseghi
Rheumatology in Connection With Hematology Diseases and Oncology
۱۴۰۱-۱۱-۲۹ Rheumatology in Connection With Hematology Diseases and Oncology
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research centerتاریخ انتشار
2022نویسندگان
Dr Ahmad Salimzadeh
Geriatric Rheumatology
۱۴۰۰-۱۱-۳۰ Geriatric Rheumatology
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research centerتاریخ انتشار
2021نویسندگان
Dr Maryam Moghaddasi Jahromi
VASCULITIS
۱۳۹۹-۱۲-۰۲ VASCULITIS
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research centerتاریخ انتشار
2020نویسندگان
Dr Seyed Reza Najafizadeh
Osteoporosis
۱۳۹۸-۱۱-۲۶ Osteoporosis
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2019نویسندگان
Dr. Ahmad Salimzadeh Dr. Abdorahman Rostamian
Spondylo-Arthropathies
۱۳۹۷-۱۱-۲۵ Spondylo-Arthropathies
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2018نویسندگان
Dr. A.Haji Abbasi
Dr. H.Kavosi
Paraclinic in Rheumatology
۱۳۹۶-۱۱-۲۵ Paraclinic in Rheumatology
-
دیدگاه یا اصول کلی
دکتر فرهاد شهرام
یک مسئله منحصر به انسان است که همه آ نها را به نوعی می تواند درگیر )Disability( ناتوانی
سازد 1. بیماری های روماتولوژیک سبب ناتوانی قابل توجه در فعالیت های روزمره و اقتصادی اجتماعی
مثل کارکردن می شوند. در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید ناتوانی قابل توجه در فعالیت های
. 7 % موارد ایجاد می شود 2 / شخصی روزانه در نیمی، و تغییرات قابل توجه در زندگی کاری در 22
بالا رفتن سن متوسط و امید به زندگی و پیرتر شدن جوامع از یک سو، و شیوع بالای بیماری های
روماتولوژیازطرف دیگر باعث افزایش قابل توجه تعداد بیماران مبتلا به ناتوانی و موربیدیته ناشی از
این بیماری ها شده است 3. باتوجه به زنده ماندن طولانی ترافراد مبتلا به بیماری هایی که قبلاً کشنده
به عنوان (Physical medicine) و طب فیزیکی )Rehabilitation( تلقی می شدند نیاز به توانبخشی
درکنار سایردرمان های (evidence based) یکی از روش های درمانی علمی و مبتنی بر شواهد
. دارویی و غیردارویی مورد استفاده در روماتولوژی امروزه بیش از پیش مطرح می باشد 3،4
طب فیزیکی و توانبخشی چیست؟
این رشته تخصصی شاخه ای از علم پزشکی است که تاکید بر پیشگیری، تشخیص، درمان و
توانبخشی بیماریهایی دارد که م یتوانند سبب ایجاد اختلال عملکرد موقتی یا دائمی شوند. در
این رشته توجه روی عملکرد کلی بیمار است نه روی یک عضو یا دستگاه خاص 4. هدف اصلی فهم
6
ناتوانی در تمام ابعاد آن و بهبود عواقب حاصل از آن با انجام مداخلات گوناگون برای تقویت عملکرد
و بهتر کردنکیفیت زندگی است 1. امروزه با پیشرفت های بدست آمده در این زمینه علاوه بر هدف
. اصلی مذکور، در افزایش طول عمر نیز کاربرد مفیدی پیدا کرده است 3
طب فیزیکی استفاده از خواص مؤثر عوامل فیزیکی مختلف )مثل نور، گرما، سرما، آب، الکتریسیته،
ماساژ، مانیپولاسیون، ورزش و وسایلمکانیکی( برای تشخیص، تحقیق، درمان و توانبخشی فیزیکی
. و شغلی است 5
توانبخشی برطبق تعریف سازمان ملل متحد یک فرآیند هدف دار در یک محدوده زمانی
مشخص برای قادر نمودن یک فرد به رسیدن به سطح مطلوبی از وضعیت روانی، فیزیکی و یا
اجتماعی است. توانبخشی سبب می شود فردی که دراثر ابتلا به بیماری، محدودیت حرکتی
یا ناتوانی قادر به انجام طبیعی فعالیت های مختلف روزمره زندگی )مثل مراقبت شخصی، کار،
فعالیت های تفریحی و اضافی( نمی باشد در کسب ظرفیت لازم در انجام مطلوب آ نها توانمند گردد.
لذا برای انجام آن تعیین سطح مطلوب فونکسیون، مشخص نمودنعواملی که مانع رسیدن فرد به
. آن سطح و فراهم نمودن مداخلات لازم برای تسهیل رسیدن به آن سطح مطلوب ضروری است 6
معمولاً این مداخلات متعدد و متنوع می باشند و به افراد مبتلا کمک م یکنند تا با بیماری خود
زندگی کنند. طیف این مداخلات از تجویز وسائل تطبیقی و کمکی، استفاده ازروش های فیزیکی
و دستورات ورزشی تا رو شهای درمانی اجرا شده توسط خود بیمار )مثل استراحت مناسب و
گسترش دارد. حرکات ورزشی از نظر علمی تائید شده ترین این مداخلات هستند. )relaxation
و گرما )TENS( روش های فیزیکی مثل اولتراسوند، تحریکات الکتریکی عصبی از طریق پوستی
مداخلات کمکیدیگر برای ورزش می باشند که در بهبود درد، باز شدن نسوج و شل شدن آ نها
و سایر وسائل کمکی در غلبه ،)Prosthesis( پروتزها ،)Orthosis( تأثیر خفیفی دارند. اُرتوزها
بر عوامل ممانعت کننده از مشارکت بیماران در فعالیت های اجتماعی مؤثر هستند 4،7 . علاوه بر
آن متخصص توانبخشی بایستی با بررسیفاکتورهای محیطی عوامل مؤثر در جلوگیری از بهبود
. وضعیت بیمار را شناسایی نموده و در از میان برداشتن آن ها تلاش نماید 7
درحقیقت توانبخشی ترکیب درمان دارویی و غیردارویی با هدف بهبود علائم و به حداکثر رساندن
عملکرد، غیروابستگی و مشارکت بیمارمی باشد 7. در مواردی که درد،ضعف، یا ناتوانی مانع از
دسترسی بیمار به سطح مطلوب عدم وابستگی م یگردد بایستی با متخصصین طب فیزیکی
. مشاوره نمود 4 )Physiatrist( وتوانبخشی
7
دیدگاه یا اصول کلی
کار متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی ممکن است در محیط های متفاوت مثل بیماران سرپایی
یا بستری، و یا به صورتمشورتی باشد. همچنین می تواند یه شکل فردی یا گروهی، در محیط
. بیمارستانی یا دانشگاهی ارائه گردد 4
هدف کلی تأمین مراقبت های طبی برای بیماران مبتلا به درد، ضعف، و ازدست دادن فونکسیون به
منظور افزایش حداکثری ظرفیت فیزیکی، بیولوژیک، روانی، اجتماعی و شغلی آن هاست. یهعبارت
دیگر فیزیاتریس تها باعث تسهیل تطابق فیزیولوژیک با ناتوانی برای پیشگیری از پیدایش یا تشدید
. عوارض ناشی از ناتوانی می شوند 4
تاریخچه
استفاده از وسايل و مواد فيزيکی در درمان بیمار یها ريشه در تاريخ بشر دارد. فلسفه و فرهنگ
طب فیزیکی از عهد باستان وجودداشت. از هزاران سال قبل افراد بیمار و ناتوان با استفاده از
روش های فیزیکی گوناگون درمان می شدند. از تابش نور از عهد عتیق در درمان بیمار یها استفاده
م یکردند. اولین نشان هها از استفاده از حرکت و ورزش به عنوان یک وسیله رسمی در بهبود سلامتی
و توانبخشی را در حدود 2500 سالقبل از میلاد در چین باستان می توان یافت. ریشه مانیپولاسیون
و ماساژ نیز از قرن ها قبل به آنجا بر م یگردد. کاربرد درمانی سرما و گرما ریشه در طب بابلی از قرن
دهم قبل از میلاد مسیح دارد. آب درمانی )آ بگرم و چشمه های معدنی(حداقل به زمان یونان و روم
باستان در قرن پنجم قبل ازمیلاد برمی گردد، و از آ نها می توان به عنوان پیشگامان طب فیزیکی
. در روماتولوژی یاد کرد 5
ایده توانبخشی نیز به عهد باستان بر م یگردد. استفاده از پروتز دراندام ها در مومیایی های مصر دیده
شده است. گرچه احتمال دارد که کاربرد آن برای حفظ سلامت اندام برای زندگی بعد از مرگبوده
. باشد، ولی نم یتوان از آن به عنوان یکی از اقدامات ابتدایی در توانبخشی یاد نکرد 8
گرچه آثار زيادي از فيزيوتراپي سنتي كه در بسياري از كشورها رایج و مرسوم بوده در ايران نداريم.
اما در طب سنتی ایران و حتی درمان های ابن سینا برای کمردرد و درد مفاصل استفاده از گرما،
/> . مانیپولاسیون و ورزش معمول بود 8
ریشه طب فیزیکی وتوانبخشی مدرن به عنوان یک رشته تخصصی پزشکی حداقل به قرن نوزدهم
بر م یگردد 1. ولی طب فیزیکی و توانبخشی به شکل امروزی از اواسط دهه چهل به جامعه پزشکی
. ایران شناسانده شدمنتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2017نویسندگان
Dr. Maryam Moghaddassi
Dr. Seyede Tahereh Faezi
Rheumatology & Physical Medicine
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ Rheumatology & Physical Medicine
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2016نویسندگان
Dr. S.R.Najafizadeh
Dr. SH.Movassaghi
Complementary & Alternative Medicine in Rheumatic Diseases
۱۳۹۴-۱۱-۲۵ Complementary & Alternative Medicine in Rheumatic Diseases
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2015نویسندگان
Dr. Maassoumeh Akhlaghi
Biologic Drugs in Rheumatic Diseases
۱۳۹۳-۱۱-۲۵ Biologic Drugs in Rheumatic Diseases
-
منتشر شده توسط
مرکز تحقیقات روماتولوژیتاریخ انتشار
2014نویسندگان
Dr. Farhad Shahram Dr. Taraneh Dormohamadi Toosi
Rheumatic Diseases and Pregnancy
۱۳۹۲-۱۲-۰۱ بیماری‌های روماتیسمی و حاملگی
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2013نویسندگان
Dr. Farhad Gharib Doost Dr. Seyede Tahereh Faezi
SCLERODERMA
۱۳۹۱-۱۱-۲۲ SCLERODERMA
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2012نویسندگان
Dr. Abdolhadi Nadji Dr. Maassoumeh Akhlaghi
Osteoarthritis
۱۳۹۰-۱۱-۲۵ Osteoarthritis
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2011نویسندگان
Dr. M.Akbarian Dr. A.Rostamian
Systemic Lupus Erythematosus
۱۳۹۰-۰۶-۲۳ Systemic Lupus Erythematosus
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2010نویسندگان
Dr. A.R.Jamshidi Dr. Sh.Movaseghi
PEDIATRIC RHEUMATIC DISEASES
۱۳۸۸-۱۱-۲۵ PEDIATRIC RHEUMATIC DISEASES
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2009نویسندگان
Dr. Farhad Shahram Dr. Ahmad Salimzadeh
NEW CHALLENGES IN RHEUMATOLOGY
۱۳۸۷-۱۱-۲۵ NEW CHALLENGES IN RHEUMATOLOGY
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2008نویسندگان
Dr. Farhad Gharibdoost Dr. Maryam Moghadasi
MUSCULOSKELETAL DISEASES & INFECTIOUS AGENTS
۱۳۸۷-۰۶-۲۴ MUSCULOSKELETAL DISEASES & INFECTIOUS AGENTS
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2007نویسندگان
Dr. A.Naji Dr. S.R.Najafizadeh
CONNECTIVE TISSUE DISEASES
۱۳۸۵-۱۱-۲۵ CONNECTIVE TISSUE DISEASES
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2006نویسندگان
Dr. Mahmoud Akbarian Dr. Iraj Salehi Abari
RHEUMATOID ARTHRITIS
۱۳۸۵-۰۶-۲۳ RHEUMATOID ARTHRITIS
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Reserach Centerتاریخ انتشار
2005نویسندگان
Dr. Ahmad Reza Jamshidi
Metabolic Diseases Of Bone And Joints
۱۳۸۳-۱۱-۲۶ Metabolic Diseases Of Bone And Joints
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2004نویسندگان
Dr. Farhad Shahram
Vasculitis
۱۳۸۲-۱۱-۲۵ Vasculitis
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2003نویسندگان
Dr. Farhad Gharibdoost
Osteoporosis
۱۳۸۱-۱۱-۲۵ Osteoporosis
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2002نویسندگان
Dr. Mahmood Akbarian
Systemic Lupus Erythematosus
۱۳۸۰-۱۱-۲۵ Systemic Lupus Erythematosus
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2001نویسندگان
Dr. Abdolhadi Nadji
Periarticular Diseases
۱۳۷۹-۱۱-۲۶ Periarticular Diseases
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
2000نویسندگان
Dr. Farhad Shahram
BEHCET'S DISEASE
۱۳۷۸-۱۱-۲۵ BEHCET'S DISEASE
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
1999نویسندگان
Dr. Ahmad Reza Jamshidi
ARTHROSE
۱۳۷۷-۱۱-۲۵ ARTHROSE
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
1998نویسندگان
Dr. Farhad Gharibdoost
SPONDYL ARTHROPATHY SERONEGATIVE
۱۳۷۶-۱۱-۲۵ SPONDYL ARTHROPATHY SERONEGATIVE
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
1997نویسندگان
Dr. Abdolhadi Nadji
Low Back Pain
۱۳۷۵-۱۱-۲۶ Low Back Pain
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
1996نویسندگان
Dr. Mahmood Akbarian
Rheumatoid Arthritis
۱۳۷۴-۱۱-۲۵ Rheumatoid Arthritis
-
منتشر شده توسط
Rheumatology Research Centerتاریخ انتشار
1995نویسندگان
Dr. F.Davatchi Dr. F.Shahram
OSTEOPOROSIS
۱۳۷۳-۱۱-۲۵ OSTEOPOROSIS